Wednesday, August 8, 2012

Thiên Thứ Tư - Hình (Bố trí lực lượng) Tactical Dispositions

Định Nghĩa :


hình
  1. Hình thứchình dạng, bửu tượng, tượng trưng
  2. Thể diện.
  3. Như hình học.
  4. Bức ảnh.
  5. Hình dung


1)  Tôn tử nói: Trước kia người giỏi dụng binh đánh giặc, trước tiên phải không để bại, sau mới đánh bại kẻ địch. không để bại là do mình, giành chiên thắng là tại địch.

     Chú thích:  trong câu 1 Tôn Tử bàn về sự thắng bại.  Bại ở đây có nghĩa là không bị mất hết quân,  hệ thống quân sự còn được duy trì, sức chiến đấu vẫn còn, sức đề kháng vẫn còn tiềm ẩn.  Một đất nước yếu không thể bị mất nếu mà sức đề khàng vẫn còn tồn tại.  Nếu mà không bị tiêu diệt, thì là còn sống.  Không để bại là do mình có biết tránh né trỗ mạnh mà tiêu diệt trỗ yếu. Mình có biết bố trí lực lượng ở những nơi hiểm yếu, mà bên ít quân có thể chiến đâu với nhiều quân.  Ví dụ, hai bên đánh nhau ở bên đèo núi địa thế hiểm trở, nguy hiểm, và quan trọng nhất là chiến địa rất là nhỏ hẹp so với mặt đất (bề ngang của con đèo khoảng 1 mết).  Bên mạnh dù có nhiều quân đến đâu cũng không thể đàn hết quân ra hàng ngang mà đánh hết cùng một lúc được. Thời xưa, bên xâm chiếm sẽ mang theo 10 vạn quân (100,000 ngàn người, 1 vạn bằng 10,000) hoặc nhiều hơn nữa đi xâm chiếm.  Thì 10 vạn quân không thể lọt hết cùng một lúc trên con đường núi đeo.  Hơn nữa 10 vạn quân cùng một lúc đi trên con đèo, nếu   mà đi thì rất là bất tiện, và khó khăn, nguy hiểm.  Trong trường hợp bên mạnh bị sơ ý, bị sơ hở, thì sẽ bị đối phương đánh thắng.  Ví dụ, trên chiến trường mà giết chết được vua hay là tướng soái chỉ huy, thì đàn quân sẽ bị tan rã vì không có ai còn quyền lực để chi huy một đội quân rất là đông người.

2)  Thế nên người giỏi dụng binh có thể làm kẻ địch không thắng được mình, nhưng không chắc làm kẻ địch bị ta đánh thắng.

     Chú thích : điệu kiện đâu tiên là không để bị thua, mình có thể che dấu lực lượng, phòng thủ kỹ lưỡng, hay la rút lui để duy trì quân số.  Làm sao mình không bị chết.  Còn tấn công, đánh thắng kẻ địch lại là một chuyện khác nữa.  Mình phòng thủ tốt, chưa chắc là mình có thể phản công mà tiêu diệt được đối phương.

3)  Cho nên nói thắng lợi có thể dự kiến nhưng không nhất thiết đòi hỏi được (tối nghĩa quá:"thắng khả tri,i nhi bất khả vi") không thể thắng được thì thủ, có thể thắng được thì công.
  
     Chú thích :  một người có thể biết tính toán, phân tích, so sánh, dự kiến, nhưng mà không chắc có thể làm được.  Nói là một chuyện, làm được là một chuyện khác.  Nếu mà mình không thắng được thì mình phải thủ, có thể thắng được thì tiến công.  Trong chiến tranh, có những lúc tình hình cuộc chiến chưa thắng được, thì lúc đó mình chở lại vị trí phòng thủ là hay nhất.  Lúc nào mình thấy có thể thắng được thì ra sức tấn công mà giành thắng lợi.  Nói cắt khác thủ cho vững, đánh cho chích sác và chớp nhoáng.  Không có nên đánh bậy đánh bạ để huy vọng kết quả sẽ thắng.  Không có nên gặp đâu đánh đó để mà thắng.

4)  Thủ là do chưa đủ điều kiện, công là khi điều kiện có thừa. Người giỏi thủ ém quân tại các loại địa hình, người giỏi công phát huy mọi thế mạnh, thế nên bảo toàn được lực lượng mà vẫn toàn thắng ("thiện thủ giả, tàng ư cửu địa chi hạ, thiện công giả, động ư cửu thiên chi thượng").

    Chú thích :  Trong trường hợp, lượng lực bên mình yếu hơn bên địch, thì mình nên rút quân, và đóng trại ở trong rừng núi hiểm trở hay là các nơi địa hình an toàn để lợi dụng địa hình kìm hãm và giảm sức tấn công của bên địch.  Đựa vào địa hình thuận lợi, thì sẽ giúp binh lực ta thêm sức chiến đấu, thêm phần hổ chợ, thêm phần lợi thế.  Trong lúc hai bên giành co qua lại, chưa bên nào có thế thắng được, trong tình thế đó tốt nhất là ta nên phòng thủ để tìm ra sơ hở của bên địch mà phản đòn, tìm ra cơ hội để phản công.  Một khi mà tìm ra tìm yếu điểm của đôi phương lúc đó mình có đủ điều kiện, yếu tố để tiêu điệt bên địch.

5)  Dự đoán chiến thắng mà không hơn nhiều người thì chưa gọi là giỏi trong những người giỏi, thắng 1 trận mà thiên hạ gọi là giỏi thì cũng chưa gọi là giỏi trong những người giỏi..
6)  Cũng như nhấc một cọng lông thì không kể là khoẻ, nhìn thấy nhật nguyệt không kể là mắt tinh, nghe được sấm sét không kể là tai thính.
7)  Thời xưa, người giỏi dụng binh thường đánh bại kẻ địch dễ thắng nên việc giành được chiến thắng ấy không được tiếng là trí dũng.

     Chú thích : câu 5-7, nếu mà người giỏi thắng lại người dở thì không thể coi là hay được.  Nếu mà người giỏi thắng với người giỏi thì mới là hay trong những người giỏi.  Tôn Tử chia ra cấp bậc kinh nghiệm, và cấp bật chiến công để là tiêu chuẩn so sẵn

8)  Chiến thắng của họ là không có gì phải nghi ngờ vì nó dựa trên cơ sở tất thắng, kẻ địch đã lâm vào thế thất bại.
9)  Cho nên người giỏi dụng binh bao giờ cũng đặt mình vào thế bất bại mà cũng không bỏ qua cơ hội nào để thắng địch. 

     Chú thích : câu 9 trong chiến tranh, mình phải tính toán đến tình thế sấu nhất có thể sải ra mà tìm phương cách để ứng phó,  trong khi đó mình sẽ không bỏ quả tất cả các sơ hở của địch mà tấn công giành thắng lợi.  Chỉ cần tìm ra một điểm yếu nhất cũng có thể thay đổi tình hình.

10) Vì vậy, đội quân chiến thắng bao giờ cũng tạo điều kiện để thắng, sau mới giao tranh, đội quân chiến bại thường giao tranh tranh trước, sau mới tìm chiến thắng bằng sự cầu may.

    Chú thích : câu số 10, đội quân mà muốn thắng bao giờ cũng phải chuẩn bị kỹ lưỡng,  tạo lên những điều kiện thuận lợi để thắng.  Ví dụ, mình đào tạo một quân đội hùng hậu, nghiên cữu thêm những vũ khĩ lợi hại, tối tân.  Đó là nhưng yếu tố để thắng.  Ngược lại, một quân đôi không được chuẩn bị, đào tạo cho thật tốt, không có vũ khí thật tốt, thì làm sao địch đánh nhau tốt được. Nếu mà đội quân không được chuẩn bị kỹ, thì phải huy vòng vào sự may ruổi, sự cầu may.


11) Người giỏi dụng binh có thể từ các mặt tu sửa cái lẽ không thể thắng để nắm được quyền quyết định sự thắng bại. Phép dụng binh là: Thứ nhất là "độ", thứ hai là "lượng", thứ 3 là "số", thứ 4 là "xứng", thứ 5 là "thắng". Tính thế sinh độ, độ sinh lượng, lượng sinh số, số sinh xứng, xứng sinh thắng.
 
      Chú thích : câu 11,  Tôn Tử sử dụng phương pháp sau đây để tìm ra kết quả thắng lợi.  
    a) Thứ nhất là "độ".  Độ có nghĩa là trinh thám chiến trường, và thu thập thông tin về số lượng quân số, số lượng vũ khí, tình hình địa thế, dân tình, khí hậu, người chỉ huy là ai, phương hướng hoạt động của địch, và vân vân.  Độ cũng có nghĩa là đo lường (thăm dò) tình thế trong một chiến trường, hoàn cảnh nào đó.  Lưu ý là trong qua trình trinh thám, và thu thập thông tin, không phải là chuyên dễ, tại vì quân dịch sẽ dữ bí mật, che dấu, hóa trang.  Cho nên các thông tin sẽ không được chích sác, và phản ảnh dúng với sự kiện.  Để khắc phục những sự thiếu sót về thông tin, và "độ" trung thực  về tình hình chiến trường, mình phải cần đến phương cách thứ hai.

    b)  Thứ hai là "lượng".  Lượng có nghĩa là ước lượng, suy đoán, phỏng đoán, và cụ thể hóa bằng con số toán học một cách hợp lý (phải logic).

     c) Thứ ba là "số".  Số có nghĩa là tính toán, phân tích, nghiên sứu tình hình.

     d) Thứ tư là "xứng".  Xứng có nghĩa là so sánh hai bên, và tìm ra cách thức để cân xưngtương xứng lực lượng, hay là cân bằng lực lượng của quân mình và quân địch.  Lưu ý, ý nghĩa của "xứng" phải hiểu rất rộng hơn. "Xứng" là cân bằng dựa vào hoàn cảnh, tình hình, tình thế, địa thế, ý trí chiến đấu của quân lực, ý trí chiến đấu của lòng dân.  Không nhất định là phải cân bằng lực lượng bằng quân số.   Mà Ví dụ, quân Mông Cổ giỏi về kỵ binh (chưỡi ngựa) và bắn cung.  Kỵ binh Mông Cổ rất là thiện chiến, và tinh nhuệ trên địa thế đồng bằng.  Để cân xứng, tương xứng lực lượng với quân Mông Cổ, quân nhà Trần sẽ không giao tranh trức tiếp kỵ quân, mà ngược lại dùng thủy quân và lâm quân (quân chuyên về đánh trong rừng) giao chiến với quân Mông Cổ.  Lưu ý, địa thế rừng rậm sẽ kiềm hãm, và dới hạn sự di chuyển nhanh lẹ của kỵ quân Mông Cổ.  Thêm vào đó, rừng rậm sẽ giảm thiểu sự chích sác của cung tên.  Cây cỏ rậm rập là một lá chán tự nhiên mà quân nhà Trần dựa vào.  Thêm vào đó quân nhà Trần có thể áp dụng chiến thuật du kích (sở đoản) để khắc phục chiến thuật chính quy (sở trường, hai bên đàn quân ra đối diện nhau rồi giao chiến, bên nào còn sống thì chiến thắng).  Lợi điểm hay nhất của chiến thuật sở đoản, là phân chia lực lượng quân sự ra thành nhiều nhóm nhỏ để phòng ngừa quân đội không bị tiêu diết hết cùng một lúc. Suy cho cùng, thì lực lượng quân nhà Trần sẽ không để bị thất bại trước tiên rồi sao đó mới tìm sơ hở mà chiến thắng. Hơn thế nữa, nhà Trần lại dùng thủy quân để phòng thủ giữa nước đấu với kỵ quân Mông Cổ.  Phân tích theo thuyết lý âm dương ngủ hành, thì thủy quân (thủy) là khắc tinh với kỵ binh (hỏa).  Cuối cùng, quân Mông đã dùng lực lượng thủy quân to lớn để đánh với quân nhà Trần, thì nhà Trần tạo thế đóng cọc sắt dưới dòng sông, để nhờ vào đó, thủy quân nhà Trần có thể giao tranh được với thủy quân Mông Cổ. Đóng cọc sắt ở dưới lòng sông (thổ) là khắc tinh với thủy quân (thủy) của quân Mông Cổ. Nói theo lý thuyết tam tài (Thiên Thời, Địa Lợi, Nhân Hòa) thì nhà Trần đã tạo dựng lên một trận địa chống cọc dưới dòng sông để mai phục quân Mông Cổ.  Thiên là yếu tốt vận hành của mặt trời mặt trăng theo chu kỳ (thời gian) ảnh hưởng đến thủy chiều (chu kỳ lên xuống của dòng sông).  Địa là yếu tốt địa lý, một con sông dài, có khúc thì nước chảy mạnh, có khúc thì nước chảy yếu, có khúc thì sâu, có khúc thì cạn, có khúc thì cong queo, có khúc thì thẳng, có khúc thì rộng, có khúc thì hẹp. Thì nhà Trần phải trọn lựa một khúc sông cong queo, hẹp và cạn.  Cong queo thì skhông thấy xa được và khó đi lại, nước sông sẻ chảy mạnh hơn. Hẹp thì có thể lấy ít quân mà đành nhiều quân được và có thể mai phục ở hai bên dòng sông và hai bên bờ sông phải là rừng rậm rạp hay là núi đồi cao lên để ẩn nấp. Cạn thì có thể chống cọc dưới sông. Nhân thì nói đến nhân lực, quân lực nhà Trần phải phối hợp chắc chẽ điều hòa với quân địch. Quân nhà Trần phải vờ thua, để bên địch khinh người ỷ mạnh quân nhiều, tàu lớn nên đã sua toàn quân truy kích và tiêu diệu tất cả quân nhà Trần, và từ đó không đề phòng có quân mai phục đì vào trận địa bãi cọc.  Thời gian khiếu khích dụ địch vào ban đêm (thời gian), lúc thủy triều lên.  Ddịch vào trận địa đến trời sáng thì nước chiều xuống.  Đồng lot tập kích bốn phướng tám hướng.  Một s quân chặn hai đầu sông, một số quân mai phục sẵn ở hai bên sông dùng tên lửa (hỏa công) đbán đốt vào thuyển địch.  Dùng thuyền nhỏ có rơm khô, húc vào thuyền địch và đốt cháy.  Thuyền địch không thể rút lui được vì bchặn. 

     e) Thứ năm là "thắng" :  Nếu mà cân xứng được lượng lực hai bên, thì sẽ nhận ra điểm yếu của địch, điểm mạnh của địch, và sau đó tìm ra được phương pháp khai thác điểm yếu của định, và tránh né điểm mạnh của định để giành được sự thắng.


12) Thắng binh dùng "dật" đánh "thù", bại binh dùng "thù" chống "dật".

     Chú thích : "1 dật bằng 1/24 lạng , và lạng bằng 1/24 thù, cũng như lấy đá chọi trứng là thắng binh, và ngược lại lấy trứng chọi đá là bại binh.

13) Người chiến thắng là người có quân lực hùng mạnh, chỉ huy tác chiến dùng binh như tháo nước đổ từ trên trời xuống vậy, cái này gọi là hình của binh lực quân sự. Nguyên văn "Thắng giả chi chiến dân dã, nhược quyết tích thuỷ ư thiên nhẫn chi khê giả, hình dã"
(dật=1/24 lạng; lạng=1/24 thù)

Chú thích câu số 13: Tôn Tử đã dùng hình ảnh của một thác nước để mô phỏng sức mạnh của một quân đội hùng mạnh.  Một thác nước có độ cao và lượng nước lớn chảy xuống mật đất thì rất là kinh khủng ghê sợ.  Sức mạnh của thác nước so với sức người thì hơn gấp trăm ngàn lần.  Một quân đội đi xâm chiếm hay là bảo vệ nước nhà thì cũng phải có một sức mạnh tập thể như thác nước.  Nói tóm lại thác nước là hình tượng, là bửu tượng hay la tượng trưng cho một quân đội hùng hậu.

No comments:

Post a Comment